เรื่องและภาพ จันทิมา กูลกิจ กลุ่มเกษตรและความปลอดภัยด้านอาหาร
วิทยากรมักถูกมองว่าเป็นเพียงผู้บรรยาย แต่สำหรับโครงการการผลิตปาล์มน้ำมันและน้ำมันปาล์มอย่างยั่งยืน หรือ SPOPP แล้ว วิทยากรของเรานั้นยังเป็นทั้งผู้สอน ผู้นำกระบวนการฝึกอบรม และเป็นผู้ตรวจสอบที่คอยติดตามว่าเกษตรกรได้นำความรู้และเทคนิคที่ได้จากการอบรมไปใช้หรือไม่
วิทยากรของโครงการ SPOPP หลายคนยังคงสนุกกับสิ่งที่ทำและพัฒนาการอบรมอย่างต่อเนื่อง เพราะนอกจากจะเป็นผู้ถ่ายทอดความรู้ในเรื่องต่างๆ แล้ว วิทยากรยังเป็นฟันเฟืองสำคัญที่ช่วยขับเคลื่อนกลุ่มเกษตรกรผู้ปลูกปาล์มน้ำมันไปสู่เป้าหมายในการได้รับการรับรองมาตรฐานการผลิตปาล์มน้ำมันอย่างยั่งยืน หรือ RSPO
กิจกรรมที่ผ่านมาสะท้อนให้เห็นถึงความสำคัญของวิทยากรโครงการ SPOPP ได้อย่างชัดเจน ถ้าขาดคนใดคนหนึ่งไป หรือหากใครขาดคุณสมบัติไปข้อใดข้อหนึ่ง ย่อมส่งผลกระทบต่อการดำเนินงานอย่างแน่นอน นอกจากนั้น ความท้าทายสำคัญที่วิทยากรต้องเผชิญในการพัฒนาทักษะก็คือการเรียนรู้จากสถานการณ์จริงที่อาจแตกต่างไปจากสิ่งที่ได้รู้ในห้องเรียน ซึ่งวิทยากรต่างลุ้นและตื่นเต้นทุกครั้งที่ต้องแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้าในเหตุการณ์ที่ไม่คาดฝัน ดังนั้นเราจึงรวบรวมเทคนิคดีๆ จากประสบการณ์การจัดอบรมเพื่อให้วิทยากรท่านอื่นได้นำไปทดลองใช้กับเกษตรกรในชุมชน ดังต่อไปนี้
การหมั่นฝึกฝน วิทยากรจะต้องหมั่นเรียนรู้และฝึกฝนทักษะในทุกๆ ด้าน เพื่อสร้างความมั่นใจในตัวเอง ไม่ว่าจะเป็นการนำเสนอด้วยการพูด การใช้สื่อหรือเทคนิคต่างๆ ที่จะช่วยให้เกษตรกรเรียนรู้และเข้าใจได้ดียิ่งขึ้น ซึ่งอาจทำให้เกษตรกรยอมรับและนำวิธีนั้นไปใช้จริงต่อไป
การให้ความรู้ที่ถูกต้อง หากเป็นการสอนเฉพาะด้าน ควรเชิญองค์กรหรือบุคคลที่มีประสบการณ์และความเชี่ยวชาญในด้านนั้นๆ มาให้ความรู้ หรืออ้างอิงเอกสารจากแหล่งที่น่าเชื่อถือ เพราะจะสร้างความน่าเชื่อถือในการอบรมเพิ่มมากขึ้น
การจัดการฐานข้อมูล “ฐานข้อมูล” เป็นหัวใจหลักในการทำงานอย่างมีประสิทธิภาพและช่วยให้เกิดการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง ดังนั้นการจัดการฐานข้อมูลที่ดีจึงเป็นเครื่องมือสำคัญที่ช่วยอำนวยความสะดวกในการรวบรวมและประมวลผล ตลอดจนการติดตามและประเมินความสำเร็จ แต่สิ่งที่ท้าทายไปกว่านั้นคือ การตรวจสอบความถูกต้องของข้อมูลที่ได้มา อาทิเช่น การครอบครองและประเภทของเอกสารสิทธิ์ที่ดินเป็นไปตามกฎหมายหรือไม่ ความถูกต้องของปีที่เริ่มปลูกและพื้นที่ปลูก ความแม่นยำในการวาดขอบเขตแปลงที่ดิน ตลอดจนข้อมูลอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องตามข้อกำหนดหรือแนวทางปฏิบัติตามมาตรฐานRSPO
การสร้างกลุ่มเกษตรกรและการบริหารจัดการกลุ่ม เนื่องจาก RSPO กำหนดให้การรับรองเกษตรกรรายย่อยที่เป็นอิสระเป็นการรับรองแบบกลุ่ม ดังนั้น ความสำเร็จจะเกิดขึ้นได้หากทุกคนเข้ามามีส่วนร่วม และร่วมมือกันผลักดันแผนงานที่โปร่งใสชัดเจน โดยยึดวัตถุประสงค์และเป้าหมายเดียวกัน
วิทยากรภายใต้โครงการ SPOPP ได้เรียนรู้และฝึกฝนทักษะการอบรมไปอีกขั้น ในขณะเดียวกันสื่อการสอนและเครื่องมือที่วิทยากรนำไปใช้ยังมีประสิทธิภาพและตอบโจทย์วิทยากรได้เป็นอย่างดี ดังนั้นทุกองค์ประกอบจะช่วยส่งเสริมให้วิทยากรเกิดความมั่นใจ และเกิดแรงจูงใจในการพัฒนาตัวเองให้เป็นวิทยากรมืออาชีพต่อไปอย่างแน่นอน
“วิทยากรคือบทบาทหน้าที่อันทรงพลัง และมีความท้าทายที่สุดเท่าที่เคยได้รับมอบหมายในการทำงาน เพราะเป็นทั้งผู้ควบคุมสถานการณ์ ต้องแก้ไขเหตุการณ์เฉพาะหน้า รวมถึงองค์ประกอบทุกอย่างที่เกี่ยวข้อง ตาลต้องหาความรู้เพิ่มและกว้างขึ้น สิ่งสำคัญคือ ต้องรู้จริง อีกทั้งต้องมีวาทศิลป์ มีบุคลิกภาพและทัศนคติที่ดีต่อหน้าที่และผู้ฟัง เราถึงจะมีชัยไปกว่าครึ่ง ต้องขอบคุณพี่เลี้ยงอย่าง GIZ และผู้สนับสนุนจาก GGC ที่ทำให้ตาลได้ก้าวข้ามความกลัวและกล้าเผชิญความท้าทายในบทบาทหน้าที่วิทยากรได้อย่างเต็มความสามารถค่ะ”
เอกสารที่เกี่ยวข้อง
แกลอรี่ภาพ
