โครงการเสริมสร้างภูมิคุ้มกันต่อผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศในประเทศไทยด้วยการบริหารจัดการน้ำที่มีประสิทธิภาพและการเกษตรแบบยั่งยืน

ประเทศไทยถูกจัดให้เป็นประเทศที่มี “ความเสี่ยงสูง” ซึ่งมีความเปราะบางที่สุดต่อผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศในช่วงระยะเวลา 30 ปีข้างหน้า มีความเป็นไปได้ที่จะประสบวิกฤติภัยแล้งและอุทกภัยรุนแรงบ่อยครั้งขึ้นและส่งผลเสียต่อภาคเกษตรกรรมที่เปราะบางเพราะความแปรปรวนของสภาพภูมิอากาศ โดยเฉพาะกลุ่มชาวนาผู้ผลิตข้าวจำนวนมหาศาลป้อนเข้าสู่ตลาดโลก  

จากสภาพอากาศที่คาดว่าจะมีความแปรปรวนแบบสุดขั้ว ข้อมูลสภาพภูมิอากาศที่ครบถ้วนเพื่อช่วยในการวางแผนงานด้านการบริหารจัดการน้ำและงานด้านเกษตรกรรมและโครงสร้างพื้นฐานในการจัดการน้ำที่เสริมเพิ่มภูมิคุ้มกันต่อผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศจึงเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่งในการรับมือต่อวิกฤติภัยแล้งและอุทกภัยรุนแรงที่จะเกิดขึ้น แผนการปรับตัวต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศแห่งชาติ ปี พ.ศ. 2561 จึงได้กำหนดให้การบริหารจัดการน้ำภายใต้ภาวะวิกฤตภัยแล้งและอุทกภัยเป็นเรื่องเร่งด่วนระดับชาติ ทั้งนี้ โครงการเสริมสร้างภูมิคุ้มกันต่อผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศในประเทศไทยด้วยการบริหารจัดการน้ำที่มีประสิทธิภาพและการเกษตรแบบยั่งยืน (Enhancing Climate Resilience in Thailand through Effective Water Management and Sustainable Agriculture： E-WMSA) ได้รับเงินทุนสนับสนุนจากกองทุนภูมิอากาศสีเขียว (Green Climate Fund： GCF) เพื่อบูรณาการกระบวนการบริหารจัดการน้ำโดยคำนึงถึงสภาพภูมิอากาศควบคู่ไปกับการสนับสนุนภาคเกษตรกรรมในการปรับตัวลดผลกระทบความรุนแรงที่จะเกิดขึ้น

โครงการ E-WMSA มีโครงการพัฒนาแห่งสหประชาชาติ (United Nations Development Programme：UNDP) เป็นหน่วยงานในการดำเนินการร่วมกับกรมชลประทาน ภายใต้กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ได้กำหนดกลยุทธ์ในการขับเคลื่อนโครงการแบบองค์รวมผ่านแนวทาง 3 ประการ ได้แก่ 1) การปรับปรุงระบบฐานข้อมูลภูมิอากาศและการสื่อสารประสานงานระหว่างหน่วยงาน 2) การปรับปรุงงานบริหารจัดการทรัพยากรน้ำอย่างมีประสิทธิภาพโดยการเสริมสร้างความสมบูรณ์ของโครงสร้างพื้นฐานด้านการจัดการน้ำ ด้วยมาตรการปรับตัวโดยอาศัยระบบนิเวศ (Ecosystem-based Adaptation：EbA) และ 3) การลดความผันผวนของวิถีชีวิตเกษตรกรด้วยการส่งเสริมด้านการเกษตรและการวางแผนในระดับท้องถิ่น เพื่อเสริมสร้างภูมิคุ้มกันต่อผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศในประเทศไทย

จากแนวทาง 3 ประการดังกล่าว UNDP มอบหมายให้องค์กรความร่วมมือระหว่างประเทศของเยอรมัน (GIZ) สนับสนุนกรมชลประทาน หน่วยงานท้องถิ่นที่เกี่ยวข้อง ตลอดจนชุมชนในพื้นที่ เพื่อปรับปรุงแผนการจัดการลุ่มน้ำยม-น่านให้รับมือต่อวิกฤติภัยแล้งและอุทกภัยรุนแรงที่จะเกิดขึ้นได้ ผ่านการเสริมสร้างและเพิ่มประสิทธิภาพโครงสร้างพื้นฐานสีเทาด้วยมาตรการ EbA ในการบูรณาการแนวทาง EbA ให้เข้ากับนโยบายและการวางแผนการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำ